Ιστορία των καζίνο στην Σοβιετική Ένωση: πώς ήταν τα πράγματα με τα τυχερά παιχνίδια με κάρτες πριν από 40 ή περισσότερα χρόνια

Οι Λαϊκοί Επίτροποι έκλεισαν τα εμπορικά δωμάτια με τα χαρτιά ήδη στις αρχές της δεκαετίας του 1920. Οι αστυνομικές τμήματα των πόλεων έκαναν επιδρομές σε υπόγεια, σοφίτες, “συλλόγους ενδιαφερόντων”. Τα πρώην καφέ μετατρέπονταν σε ήσυχα δωμάτια με αναποδογυρισμένα συρτάρια αντί για τραπέζια, τράπουλες με λείες άκρες και τετράδια χρεώσεων. Τυπικά, η νομοθεσία έστελνε τα τυχερά παιχνίδια στην υπόγειο στη Σοβιετική Ένωση. Πραγματικά, οι παίκτες μετέφεραν τις συναντήσεις στις κουζίνες των κοινόχρηστων διαμερισμάτων και στις αποδυτήριες των εργαστηρίων.

Στις εφημερίδες, η απαγόρευση φαινόταν σαν καθημερινό μέτρο: μια ανακοίνωση στο Πολιτιστικό Κέντρο, μερικές φράσεις στη συνάντηση, επίσκεψη του αστυνομικού ανάμεσα στους ελέγχους. Σε αυτό το πλαίσιο, η ιστορία των καζίνο στη Σοβιετική Ένωση ξεκινούσε όχι με μάρκες και λάμπες, αλλά με νυχτερινές διανομές στις κουζίνες – ήσυχες, σύντομες. Το σημείο αναφοράς ήταν η Μόσχα: εκεί η πειθαρχία και οι ελέγχοι έρχονταν πιο συχνά από ό,τι στην επαρχία.

Ιστορία των καζίνο στη Σοβιετική Ένωση τη δεκαετία του 1930

Οι διευθυντές των Πολιτιστικών Κέντρων επανασχεδίαζαν τα βραδινά προγράμματα για αθώες “σκακιστικές-κουίζ” συναντήσεις – χωρίς χρήματα και συγκρούσεις, υπό το φως των πράσινων λαμπτήρων και τον θόρυβο των φις. Στις μικρές αίθουσες, ο μαζικός τράβαγε βαριές τραπεζομάντιλες στα τραπέζια, ο υπεύθυνος προμήθειας έφερνε το κουτί με τα φις “για λογαριασμό”, ο ηλεκτρολόγος έκλεινε τον διακόπτη – τα πράσινα φωτιστικά έδιναν ένα ζεστό σημείο στην τράπουλα και τις πινακίδες. Ο παρουσιαστής εξήγαινε σύντομα τους κανόνες, ο εφημέριος έβαζε το χρονόμετρο στην αποχώρηση, το κοινό καθόταν σε ημικύκλιο? τα τραπέζια μετακινούνταν με θόρυβο, και το παιχνίδι μπαίνει σε ήρεμο ρυθμό – ήσυχες ατάκες, σαφής σειρά, βραβεία στο πάγκο δίπλα στη σκηνή.

Αυτή η μορφή εντάσσεται στη σοβιετική γλώσσα της “πολιτιστικής μαζικής εργασίας” και δεν προκαλούσε ελέγχους. Όταν στις μεγάλες αίθουσες ακούγονταν χορωδίες, στις μικρές πίσω από την κουρτίνα έπαιζαν πρεφεράνς: ο παρουσιαστής καταγραφεί το πρώτο φύλλο, οι διαφωνίες λύνονταν πριν από την έναρξη. Στο χρονικό της δεκαετίας, η ιστορία των καζίνο στη Σοβιετική Ένωση αισθανόταν μέσα από τους ανθρώπους της σκηνής – ο υπεύθυνος του κέντρου επιβεβαιώνει το σενάριο, ο μαζικός κρατά τον ρυθμό, ο υπεύθυνος προμήθειας δίνει τα αντικείμενα.

Μετρό, πλυντήρια, εργαστήρια: η μεταπολεμική εποχή

Στις διαδρόμους, στα πλυντήρια κοντά στα εργοστάσια, στα εστιατόρια εμφανίζονταν “σημεία”: τραπέζι, τράπουλα, τραπεζάκι για τα ψιλά. Εδώ μιλούσαν λίγο και μετρούσαν γρήγορα. Ως ανεπίσημος παρουσιαστής υπήρχε ο παλαιότερος βάρδος ή ο απολυμένος μάστορας? για την τάξη – “ο παλαιότερος στο τραπέζι”. Τα χρήματα για την τράπεζα συγκεντρώνονταν μετρητά – τα χαρτονομίσματα περνούσαν από χέρι σε χέρι, προσπαθώντας να μην ξεσηκώσουν περιττά θόρυβο. Οι στοιχηματικές στοιχηματίσεις κρατούνταν σε λογικά όρια – το μισθός δεν είναι ελαστικός, η προσοχή του αστυνομικού δεν οδηγεί πουθενά. Σε μια καλή παρέα δεν χρειαζόταν κρουπιέ: το ρέστο ελέγχοταν από αυτόν που εμπιστεύονταν. Οι προσπάθειες να “επιταχύνουν” το παιχνίδι τελείωναν αυστηρά – ο απατεώνας έχανε τη θέση και τη διεύθυνση.

Δεκαετία του 1970: η ανάσα της λαχειοφαγίας

Η πόλη είδε μια νόμιμη έξοδο για την αναμονή της τύχης – το Σπορτλότο. Τα περίπτερα της “Σοώζπετα” κρατούσαν τα εισιτήρια δίπλα στις εφημερίδες, οι αναγγελτές ανακοίνωναν τις κληρώσεις σε σταθερές ημέρες, οι λογιστές δέχονταν τις λίστες. Η λαχειοφαγία έσπαγε τον πυρετό γύρω από τα χαρτοπαικτικά παιχνίδια – μετέτρεπε τη συζήτηση για τα χρήματα σε ένα μορφή που εγκρίνονταν τόσο από την αρχηγία όσο και από τους γείτονες στο κλιμάκιο της σκάλας. Παράλληλα, στα εργαστηριακά δωμάτια και στα εξοχικά σπίτια τα χαρτιά συνέχιζαν να ζουν. Στη δημόσια ατζέντα η τυχερή βιομηχανία στη Σοβιετική Ένωση ακουγόταν “σιγαλά”, αλλά η λέξη νομιμοποίηση στις εφημερίδες συνδέονταν ακριβώς με τις λαχειοφαγίες και τις κουίζ, όχι με τις στοιχηματικές στολές. Σε αυτή τη σύνδεση, η ιστορία των καζίνο στη Σοβιετική Ένωση φαίνεται σαν μια αποκεντρωμένη συμβιβαστική λύση: σκηνή – για αναμνήσεις, περίπτερο – για εισιτήρια, βράδυ – για τη δική τους παρέα.

Νότος, εστιατόρια, “τσαγιές” δωμάτια

Τα θερινά θέρετρα όπως η Σότσι, η Γιάλτα και η Τιφλίδα έθεσαν διαφορετικό ρυθμό. Εδώ η ιστορία των καζίνο στη Σοβιετική Ένωση δεν πήγαινε μέσα από τα υπόγεια – αλλά μέσα από τα γεύματα, τους προθάλαμους και τις πινακίδες “συλλόγων ενδιαφ